حملات هوایی ترکیه که گفته می‌شود یک بیمارستان غیرنظامی را هدف قرار داده و هشت نفر را در عراق کشته است، موضوع شکایت رسمی به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد شده است.
این اولین موردی است که در مورد حملات هوایی ترکیه علیه مردم ایزدی مطرح می‌شود. این حمله در ۱۷ آگوست ۲۰۲۱ کلینیک پزشکی سکنیه در سنجار را ویران و بیش از ۲۰ نفر را مجروح کرد.[i] چهار مدعی، اعم از بازماندگان یا شاهدان حملات هوایی، می‌گویند همانطور که در ماده ۶ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی تضمین شده است، ترکیه حق زندگی آن‌ها را طبق قوانین بین‌المللی، نقض کرده است. علاوه بر این، مدعیان ادعا می‌کنند که ترکیه در مورد کشتار غیرنظامیان ناشی از حملات هوایی تحقیق نکرده و به قربانیان راه‌حل‌های موثر ارائه نکرده است. این شکایت اواخر هفته گذشته ارائه شد و آماده‌سازی آن دو سال طول کشید. ترکیه در آن زمان این حملات هوایی را تلاشی برای کنترل شاخه مسلح حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) و همچنین مقاومت سنجار (YBS)، نیروی دفاع از خود ایزدی‌ها، توصیف کرد. مقاومت سنجار ادعاهای ترکیه مبنی بر اینکه با پ.ک.ک مرتبط است را رد کرده است.
در ادعای سازمان ملل آمده است که این بیمارستان در نزدیکی یک ایست بازرسی YBS قرار داشت اما هیچ واحد مسلحی مستقیماً در این مرکز که در یک منطقه غیرنظامی ساخته شده بود حضور نداشته است. مدعیان می‌گویند که هر هشت فرد کشته شده از کارکنان بیمارستان بودند. ادعا می‌شود که از سال ۲۰۱۷ حدود ۸۰ ایزدی قربانی «خسارات جانبی» حملات هوایی ترکیه علیه اهداف پ.ک.ک در عراق شده‌اند، جایی که بسیاری از اعضای پ.ک.ک به آنجا پناه آورده‌اند. ادعای حقوقی بر این نکته تاکید می‌کند که سکنیه یک بیمارستان کاملا غیرنظامی، با ۱۰ تخت و حدود ۲۰ رزیدنت بود که توسط شورای سنجار اداره می‌شد. یکی از شاکیان، که از کارکنان بیمارستان بود و در این شکایت به عنوان C1 معرفی شده است، گزارشی از شاهدان عینی از حمله ارائه کرد و گفت که از عواقب روحی و جسمی بهبود نیافته است. شاهد سوم، از بستگان یکی از قربانیان حملات، گفت که هیچ عضوی از پ.ک.ک در محل حضور نداشته است. در ۱۸ آگوست ۲۰۲۱، وزارت دفاع ترکیه مدعی شد که ۱۰ تروریست پ.ک.ک را در یک عملیات هوایی کشته است. در اوایل همان هفته، حمله هوایی ترکیه یک خودرو را در مرکز سنجار هدف قرار داد که یک فرمانده و یک جنگنده YBS کشته و سه نفر زخمی شدند.
این ادعا به نمایندگی از چهار ایزدی، یک سازمان غیردولتی حقوق بشر، و زنان برای عدالت، یک سازمان غیردولتی ایزدی مستقر در آلمان که توسط وکلای حقوق بشر در بریتانیا حمایت می‌شود. عارف آبراهام، یکی از شاکیان، گفت: «این یک پرونده بسیار مهم و نمادین است که شامل نقض آشکار حقوق اساسی شهروندان ایزدی توسط دولت ترکیه می‌باشد. هیچ بهانه قانونی برای هدف قرار دادن یک بیمارستان غیرنظامی با سه حمله هوایی متوالی در ۳۰ دقیقه، کشته شدن هشت غیرنظامی و مجروح شدن شدید بیش از ۲۰ نفر دیگر وجود ندارد».
ترکیه مدت‌هاست که از سکوت جامعه بین‌المللی برای هدف قرار دادن اتباع غیرترک در خارج از قلمرو خود به بهانه هدف قرار دادن تروریست‌ها برخوردار بوده است. کمیته حقوق بشر تنها نهادی است که نسبت به پاسخگویی به ترکیه و ارائه جبران خسارت معنادار به قربانیان نگاه واقع‌بینانه دارد. دکتر لیلا فرمن، مدیر اجرایی زنان برای عدالت، گفت: «بعد از پیروزی بر داعش در سنجار، حملات هوایی ترکیه بزرگترین خطر امنیتی را به همراه دارد. ایزدی‌ها از اینکه ترکیه حملات علیه بیمارستان را متوقف نکرد، شوکه شدند».
وی گفت که این پرونده فرصتی است برای نشان دادن این مسئله که امنیت ایزدی‌ها دغدغه سازمان ملل است. ادامه تنش‌های امنیتی، بازگشت ایزدی‌های در تبعید را پس از نسل کشی آنان در سال ۲۰۱۴ کند کرده است. در سنجار و کمپ‌های آوارگان در شمال عراق، ده‌ها هزار ایزدی آواره فقدان یک حکومت قدرتمند را عامل عدم اطمینان از ایمنی و بازگرداندن خدمات عمومی به استان می‌دانند. روند شکایت علیه یک دولت عضو عمدتاً به صورت کتبی است و می‌تواند دولت طرف را ملزم به ارائه غرامت و تضمین عدم تکرار کند. دولت بریتانیا از ترکیه و کردهای عراق خواسته است تا اختلافات خود را حل کنند اما مستقیماً حملات هوایی ترکیه را محکوم نکرده است.
[i].https://www.theguardian.com/world/2023/jul/31/un-formal-complaint-turkish-airstrikes-civilian-hospital-iraq
