۱۳ مهر ۱۴۰۳

اعتماد به نیروهای کردی در جنگ علیه داعش یک دام است (قسمت سوم و پایانی)

  • ۴ سال قبل

کاهش واکنش‌ها

استراتژی کنونی آمریکا در عراق و سوریه در راستای دستاوردهای کوتاه‌مدت علیه داعش نسبت به ثبات درازمدت منطقه‌ای است که می‌تواند شکست دادن داعش را طول بدهد. پیشروی‌های مداوم کردها سبب دور شدن مردم عرب خواهد شد که می‌تواند باعث حمایت آنها از داعش گردد و عملیات ضد داعش در مناطق آنها طول بکشد. آمریکا با ریسک از دست دادن همکاری شرکای کلیدی منطقه‌ای ازجمله دولت‌های ترکیه و عراق مواجه است و دلیل آن نیز ادامه استفاده از کردها به عنوان نیروی زمینی اصلی خود است. هر گونه کوتاهی در زمینه حمایت مردمی می‌تواند چشم انداز ایجاد یک نیروی پایدار برای جلوگیری از ظهور دوباره داعش یا یک سازمان جهادی مشابه در بلندمدت را از بین ببرد.

مسیر ایده‌آل عمل غلبه بر این ریسک‌ها برای آمریکا این خواهد بود که آلترناتیوهای معتبر و محلی عرب سنی به جای کردها در عراق و سوریه ایجاد کند. بهتر است آمریکا اولویت‌بندی نموده و منابع خود را به کار گیرد تا جنگجویان عرب سنی از قبایل محلی یا جناح‌های اوپوزیسیون را به شرکای جدید در جنگ علیه داعش تبدیل نماید. این تلاش می‌تواند شامل برنامه‌های گسترده جهت ادغام تعدادی از اوپوزیسیون عرب سنی در نیروی سوریه دموکراتیک شود و این نیروها را از وابستگی به واسطه‌های کرد برای پشتیبانی لجیستیکی رها سازد. در عراق نیز آمریکا بایستی برای ایجاد شرکای عرب سنی در شمال عراق تلاش نماید تا بتوانند به صورت مستقل مناطق را علیه داعش تامین امنیت کرده و حفظ نمایند. همچنین، آمریکا می‌تواند ایجاد ماموریت‌های جدید آموزش و تجهیز بین مرزی در شمال شرقی سوریه یا ترکیه را پیگیری کند تا بر مشکلات سیاسی آموزش جنگجویان قبایل عرب سنی در جاهای کنونی در عراق در نزدیکی بغداد و اربیل غلبه نمایند. این یگان‌ها می‌توانند به عنوان وزنه تعادل علیه نیروهای موجود کرد عمل کنند و برای آمریکا جهت دستیابی به اهداف امنیتی بدون واکنش مردم محلی و دولت‌های منطقه ای گزینه‌های بیشتری داشته باشد.     

ایجاد شرکای زمینی جدید از عرب‌های سنی از لحاظ منابع، زمان و سرمایه سیاسی غیرعملی مانده است. آمریکا سرانجام به شراکت با کردها در عراق و سوریه به عنوان نیروی زمینی موثر در جنگ با داعش ادامه می‌دهد. آمریکا بایستی برای کاهش عواقب اعتماد بیش از حد به نیروهای کرد و به حداقل رساندن ریسک درگیری‌های قومی آتی این تلاش را در اولویت قرار دهد. حمایت کنونی نظامی از کردها در جنگ با داعش سبب شده تا میزان قابل توجهی نفوذ تحقق نیافته بر فعالیت نیروهای کرد داشته باشد. همچنین، آمریکا به خاطر توانایی منحصر به قرد خود برای جذب حمایت سیاسی برای کردها و منافع آنها در جامعه بین‌المللی از موقعیت خود استفاده می‌کند. آمریکا بایستی از این ابزارها برای جهت دادن همکاری با نیروهای کرد استفاده کند تا در مجموعه ای از اهداف محدود تعریف شود و در عین حال اقداماتی را کاهش دهد که دیگر شرکای بالقوه را ناراحت می‌نمایند.      

آمریکا با یک چالش فوری برای ثبات بلندمدت در جنگ علیه داعش در سوریه مواجه است. وقتی نیروی سوریه دموکراتیک به رهبری کردها پس از تصرف سد تشرین از دست داعش از رودخانه فرات عبور کردند جناح‌های مخالف عرب در نیروی سوریه دموکراتیک بعدا تهاجمی را علیه داعش در شهر مهم منبج اعلام کردند. این پیشروی‌ها تهدیدی بود تا سبب تحریک پاسخ نظامی ترکیه شود که قبلا اعلام کرده بود هر گونه تلاش برای عبور کردهای ی.پ.گ. از رود فرات “خط قرمز” ترکیه خواهد بود. ترکیه نگرانی‌ها قوی امنیتی در مورد تشکیل بالقوه یک منطقه خودمختار و هوادار پ ک ک توسط کردهای ی.پ.گ. در امتداد مرز جنوبی خود دارد. اما آمریکا در توانمندسازی نیروی سوریه دموکراتیک برای تصرف منبج منافعی دارد تا از این طریق پایگاههای داعش در شهر رقه را از دسترسی به بقایای خود در مرز ترکیه و سوریه محروم کند. بنابراین آمریکا بایستی محدودیت‌های شدیدی را بر حرکت‌های قابل قبول پیشروی کردها در استان حلب اعمال کند و از هر گونه حمایت هوایی در عملیات تهاجمی شمال منبج خودداری کند. این تصمیم به آمریکا امکان خواهد داد تا هم به اهداف استراتژیک خود برسد و هم خط تدارکاتی داعش در مرز ترکیه و سوریه را قطع نماید در حالی که یک وضعیت بالفعلی را حفظ می‌نماید که پایین تر از آستانه مقابله به مثل توسط ترکیه باشد.

آمریکا بایستی تلاش کند تا تاثیر درگیری‌های کنونی بین نیروی سوریه دموکراتیک و جناح‌های محلی و مخالف با توسعه طلبی کردها در شمال سوریه به ویژه در کانتون جدا مانده عفرین در شمال غربی استان حلب را کاهش دهد. این تنش‌های مداوم سبب می‌شوند شرکای بالقوه عرب سوریه از عمیق نمودن همکاری با ائتلاف ضدداعش به رهبری آمریکا خودداری کنند. همچنین، آمریکا بایستی ی.پ.گ. را تشویق کند تا در شرق عفرین از آزار و اذیت خطوط تدارکاتی خودداری کند تا عواقب منفی این اقدامات تعدیل شود. آمریکا بایستی کردها نیروی سوریه دموکرتیک را تشویق کند تا دست از هدف استراتژیک برای اتصال کانتون عفرین بردارند اقدامی که ی.پ.گ. در پی آنست و این سبب می‌شود تا تلاشی تضمین شده برای جلوگیری از تحریک ترکیه و مخالفان سوریه باشد. آمریکا می‌تواند حمایت مشروط نظامی در قالب مربیان نیروهای عملیات ویژه آمریکا، حملات هوایی یا سلاح‌های سنگین به ی.پ.گ. را به عنوان ابزار فشار به کار گیرد. همچنین، آمریکا می‌تواند از وزنه سیاسی خود استفاده کند تا روند طرد کردهای سوریه از مواضعی در گفتگوهای ژنو روند برعکس به خود بگیرد تا جنگ داخلی سوریه تمام شود. این سبب می‌شود تا کردهای سوریه از مسیری دیپلماتیک برای رسیدن به اهداف خود استفاده کنند نه جنگ. کافی است تا مانع حملات نیروی سوریه دموکراتیک و ی.پ.گ. به مناطق تحت کنترل مخالفان سوریه شوند و دست از تلاش برای اتصال کانتون‌ها بردارند.

آمریکا از انعطاف بیشتر در توانایی خود برای شکل دهی فعالیت پیشمرگه‌های کرد در عراق خودداری می‌کند و دلیل آن نیز روابط تاریخی نزدیک و این مسئله است که پیشمرگه‌ها نسبت به همتایان کرد سوری خود کمتر میل به توسعه‌طلبی ارضی دارند. پیشمرگه‌ها اکنون در موضعی نیستند که اراضی مهم و حساس را از داعش بگیرند که به یک تاثیر فوری میدان جنگی منجر شود. همچنین، آمریکا روابط نزدیکی با نیروهای امنیتی عراق دارد که شریک آلترناتیو در جنگ علیه داعش هستند. بنابراین، آمریکا می‌تواند شرایط سنگینی را بر حمایت مداوم خود از کردهای عراق تحمیل کند تا اهداف بلند مدت برای ثبات در عراق را تضمین نماید. آمریکا می‌تواند حضور خود در کردستان عراق را از طریق پایگاههای آموزشی یا مشاوران گسترش دهد تا مانع رفتار غیرسازنده یا مضر پیشمرگه‌های عراقی یا گروههای شبه نظامی هم پیمان آن شود. آمریکا بایستی مخالفت خود با هر گونه حرکت به سمت دولت مستقل در اقلیم کردستان عراق را مورد تاکید قرار دهد و به جای آن اقلیم کردستان را به سوی توافق سیاسی با بغداد سوق دهد. آمریکا بایستی فورا بر تسهیل بازگشت آوارگان داخلی به خانه خود تاکید کند و از این طریق طرد اعراب سنی محلی را محدود نماید.این سری اقدامات می‌تواند از طریق کمک‌های مشروط مالی به دولت‌های مورد حمایت مالی در بغداد و اربیل صورت گیرد. همچنین، می‌تواند در صورت نیاز بر حمایت نظامی خود از کردهای عراق شرط بگذارد تا تضمینی برای اجرای این تعهدات باشد.

 اگر آمریکا به حمایت مداوم از پیشروی کردها ادامه دهد این سبب ایجاد مقاومت از سوی ترکیه، عراق و اعراب سنی خواهد شد، مهم نیست میزان و محدوده آن چقدر است. این اقدامات این ریسک را دارند که زمینه درگیری بین کردها و عرب‌ها و ترک‌ها بر سر وضعیت پایان دادن به جنگ مورد نظر علیه داعش را فراهم می‌کند. سیاستگذاران آمریکا بایستی این ریسک‌ها را قبول کنند و با این که کردها بخشی از نیروی مهم زمینی آنها را تشکیل می‌دهند اما تلاش نمایند تا تاثیر آن را تا حد ممکن کاهش دهند. آمریکا قبل از این که این گزینه‌ها به شکل جدید و خطرناک بی ثباتی منطقه تبدیل شوند بایستی برای مهار تنش تلاش کند. هر گونه ناکامی برای توجه به این عواقب فقط به فراهم نمودن زمینه برای دور جدید درگیری‌ها در خاورمیانه منجر خواهد شد.

منبع:

http://www.understandingwar.org/sites/default/files/The%20Pitfalls%20of%20Relying%20on%20Kurdish%20Forces%20to%20Counter%20ISIS.pdf

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پرطرفدارها

پربحث‌ترین

کُردی