ئیبراهیم ڕەزایی، وتەبێژی کۆمیسیۆنی ئاسایشی نیشتمانیی مەجلیسی شۆرای ئیسلامی، لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ چاودێری مافی مرۆڤی کوردستانی ئێران، جەختی لەسەر جێبەجێکردنی بڕگەکانی ڕێککەوتنی ئەمنی ئێران و عێراق بەتەواوەتی کردەوە و جەختی لەوە کردەوە کە دەسەڵاتدارانی حکومەتی ناوەندی لە بەغدا و هەرێمی کوردستانی عێراق دەبێت لێپرسینەوە لە پابەندبوونەکانیان بە چەکداماڵین و دەرکردنی گروپە چەکدارەکانی دژە ئێران بکەن. ناوبراو هۆشداری دا کە درێژەدان بە دواکەوتن لەم پێوەندییەدا دەبێتە هۆی تەحەدای ئاسایشی سنوورەکانی ئێران و خوازیاری ڕادەست کردنەوە یان دادگایی کردنی ڕێبەرانی ئەو گرووپانە بوو
ئیبراهیم ڕەزایی، وتەبێژی کۆمیسیۆنی ئاسایشی نیشتمانیی مەجلیسی شۆرای ئیسلامی لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ پەیامنێری چاودێری مافی مرۆڤی کوردستانی ئێران سەبارەت بە گرنگی و پێویستی جێبەجێکردنی تەواوی بڕگەکان.
ڕێککەوتنی ئەمنی نێوان ئێران و عێراق و لایەنی عێراقی و پابەندبوونی دەسەڵاتدارانی هەرێمی کوردستان بە بەڵێنەکانیان لە کۆنترۆڵکردنی چالاکییە تێکدەرانەی گروپە چەکدارەکانی دژە ئێرانی کە بنکەکانیان لە باکوری عێراقە، ڕایگەیاندووە؛
پەیوەندییەکانی نێوان ئێران و عێراق، وەک دوو وڵاتی دۆست و برا کە سنوورێکی هاوبەشی مێژوویی و ئایینی و کولتووری بەرفراوانیان هەیە، جۆرێکە لە پەیوەندی ستراتیجی کە لە هاوکارییە بەرفراوانەکانی نێوان هەردوولا لە بوارە جۆراوجۆرەکانی سیاسی، ئابووری، کولتووری، سەربازی و ئەمنیدا دەبینرێت.
وتیشی: پەیوەندییەکانی ئێران لەگەڵ حکومەتی هەرێمی کوردستانیش پەیوەندییەکی مەعقول و لۆژیکییە و سەرەڕای ئەو هەوراز و نشێوانەی هەمانە و بەردەوامیشمان هەیە، ئیرادەی هەردوولا پتەوکردنی ئەو پەیوەندییە و بەرزکردنەوەی ئاستی هاریکارییە بەتایبەتی لە بواری بازرگانیدا.
ئیبراهیم ڕەزایی بە ئاماژەدان بە بەشێک لەو کێشە و مەترسیانەی کە لە خاکی هەرێمی کوردستانەوە بە هۆی بوون و چالاکیی گرووپە چەکدارەکانی دژە ئێران لەو ناوچەیەدا سەرهەڵدەدەن، ڕایگەیاند: بۆ ماوەی بیست ساڵ کۆماری ئیسلامی ئێران لە بەرامبەر ئەو هەڕەشە و مەترسییانەی کە ئاسایش و ئارامیی خەڵکی ناوچە سنوورییەکانی ڕۆژئاوا و باکووری ڕۆژئاوای وڵاتیان تێکدا و دادگایی کرد بۆ گەیاندنی ئەو پەیامە بە حکومەتی ناوەندی لە بەغدا و حوکمڕانانی هەرێمی کوردستان لە ڕێگەی کەناڵە جیاجیاکانەوە، بۆ کۆنترۆڵکردنی سەرچاوەی هەڕەشەکان لە دژی ئێران لە چوارچێوەی دراوسێیەتی باشدا. بەڵام سەرەڕای بەڵێنەکانی لایەنی عێراقی، ئەمە بەدی نەهات.
وتەبێژی کۆمیسیۆنی ئاسایشی نیشتمانیی پەرلەمان ڕایگەیاند: دواجار هەردوولا سەرکەوتوو بوون لە واژۆکردنی ڕێککەوتنێکی ئەمنی لە ساڵی ٢٠٢٢، بە پێی مەرجەکانی، تا ساڵی ٢٠٢٣، بڕیار بوو گروپە چەکدارە کوردییەکانی دژە ئێرانی کە بنکەکانیان لە هەرێمی کوردستانی عێراق بە تەواوی چەک داماڵین و لە خاکی عێراق دەربکرێن؛ شتێک کە تا ئێستا بە تەواوی بە ئەنجام نەگەیشتووە.
ناوبراو لە درێژەی قسەکانیدا: “بۆ ئەوەی وردتر بڵێین، دەتوانین بڵێین لە ناوچەی پەیوەندیدار بە یەکێتی نیشتمانی کوردستانی عێراق، ڕێکاری باش گیراوەتەبەر و ئەو بارەگایانەی کە هەبوون چۆڵکراون؛ بەڵام لەو ناوچەیەی پەیوەندیدارە بە پارتی دیموکراتی کوردستانی عێراق (پارتی)، نەک هەر هیچ کارێک بۆ چۆڵکردنی بارەگاکان نەکراوە، بەڵکو شاهیدی مانۆڕی سەربازیش لە هەندێک کاتدا دەبین”.
ئیبراهیم ڕەزایی زیادی کرد: لەم چوارچێوەیەدا دەبێت لێپرسینەوە لە بەرپرسانی بەغدا و هەولێر بکرێت کە بۆچی سەرەڕای ئەنجامدانی چەندین کۆبوونەوەی نێوان لایەنی ئێرانی و عێراقی بۆ چاودێریکردنی جێبەجێکردنی دروستی بڕگەکانی ڕێککەوتنەکە، هێشتا سەرکەوتوو نەبوون لە جێبەجێکردنی ئەرکەکانیان و ڕێگە دەدەن خاکی عێراق ببێتە شوێنێک بۆ هەڕەشەکردن لە دراوسێکانی، بە پێچەوانەی ئەوەی لە وڵاتەکەیدا هاتووە دەستوور.
ڕوونیشی کردەوە: بڕگە و میحوەرێکی دیکەی گرنگی ڕێککەوتنەکە، کە دەکرێت لەژێر هاوکاریی دادوەریی هەردوولاشدا جێگیر بکرێت، پرسی “ڕادەستکردنەوەی” سەرکردەکانی گرووپە چەکدارەکانی دژە ئێرانە. دەرکردنی ئاگادارییەکی سوور بۆ ئەو کەسانە لەلایەن پۆلیسی نێودەوڵەتی (ئینتەرپۆل)، بوونی داواکارانی تایبەت، ئەنجامدانی چەندین کۆبوونەوەی زۆر لە نێوان دەسەڵاتە دادوەرییەکانی ئێران و عێراق و جەختکردنەوە لەسەر ئەوەی کە سەرکردەکانی ئەو گرووپانە دەبێ لە دادگا دادگایی بکرێن و لێپرسینەوەیان لەگەڵدا بکرێن لە بەرامبەر تاوانەکانیان، هەموو ئەمانە ئاماژەن بۆ ئیرادەی جیددی کۆماری ئیسلامی ئێران بۆ کارپێکردنی ئەم بڕگە گرنگەی ڕێککەوتنەکە؛ کە بەداخەوە تا ئێستا لەلایەن لایەنی عێراقییەوە جێبەجێ نەکراوە.
گوتیشی: “بە پشتبەستن بەو شتانەی وروژێنراون، پێویستە سەرکردەی ئەو گرووپانە یان ڕادەستی ئێران بکرێنەوە، یان لە دادگاکانی عێراق و بە هەماهەنگی ئێران، لە چوارچێوەی هاریکاریی دادوەریدا دادگایی بکرێن و لێپرسینەوەیان لەگەڵ بکرێن لە بەرامبەر داواکارییە تایبەتەکانیان؛ ئەو داواکارانەی کە زۆرجار هاووڵاتیی کوردی ئێرانین و قوربانی پێشێلکارییەکانی مافی مرۆڤی ئەو گرووپانەن”.
ڕەزایی ئاماژەی بەوەشکرد، بە پشتبەستن بە بڕگەکانی ڕێککەوتنەکە و بەیاننامەی هەڵوێستی ئێران، ئەگەر کەسانێک لەو گرووپانە هەبن کە مێژووی کردەوەی تیرۆریستی یان تاوانکارییان نەبێت، دەتوانن بگەڕێنەوە بۆ ئێران و ژیانێکی ئاسایی بژین، دەشڵێت: “بەداخەوە ئەم کەسانە بە شێوەیەکی سەرەکی لەلایەن بنەماڵەکانیان و کۆمەڵگاوە بە هۆکاری جۆراوجۆر ڕەت دەکرێنەوە. لەم ڕووەوە پێویستە دامەزراوە جۆراوجۆرەکانی وڵات سیاسەتی پشتیوانی بەرفراوان پەرەپێبدەن و جێبەجێی بکەن بۆ ئەوەی زەمینەسازیی بۆ ڕێچوکردنی ئەو کەسانە بکەن”. ڕێگەیەک بۆ ئەوەی ئەم کەسانە بگەڕێنەوە بۆ ژیانێکی ئاسایی لەگەڵ خێزانەکانیان”.
وتەبێژی کۆمیسیۆنی ئاسایشی پەرلەمان لە کۆتاییدا وتی: جەختکردنەوەمان ئەوەیە کە دەسەڵاتدارانی عێراق بە زووترین کات ئاستەنگەکانی بەردەم جێبەجێکردنی تەواوی بڕگەکانی ڕێککەوتنەکە لاببەن و پابەندبن بە بەڵێنەکانیانەوە؛ بۆ ئەوەی بە باشتر دەستەبەرکردنی ئاسایش لەسەر سنوورەکانی هەردوو وڵات، بتوانین شاهیدی زیادبوونی کارلێکە بازرگانییەکان و هاوکارییەکانی نێوان ئێران، بەغدا، و هەرێمی کوردستانی عێراق، و لە ئەنجامدا، سەقامگیری بازرگانی، گەشەپێدان و ئابووری لە ناوچە سنوورییەکانی ڕۆژئاوا و باکووری ڕۆژئاوای وڵاتەکەماندا گەشە دەکات”.
