در اقلیم کردستان همه با نام پیشمرگه آشنا هستند. این عنوان از دوران جنگ ملامصطفی بارزانی با دولت مرکزی عراق ایجاد شد و افراد مسلح خود را پیشمرگه نامید: “کسانی که برای اهداف خود به پیشواز مرگ می روند”. پیشمرگه امروز نیز نیروی مسلح رسمی اقلیم کردستان و طبق قانون اساسی عراق بخشی از نیروی دفاعی این کشور است و بایستی نیرویی واحد باشد اما آنچه عملا وجود دارد پیشمرگه‌های تحت فرمان دو حزب عمده حاکم بر اقلیم کردستان یعنی پارتی به رهبری مسعود بارزانی و یکتی به رهبری خانواده جلال طالبانی می‌باشد و به گفته بسیاری از کارشناسان کرد به عنوان ابزار تضمین حیات حزبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پیشمرگه اکنون و طبق قانون بایستی تحت فرمان وزارت پیشمرگه و غیرحزبی باشد، اما این وزارت اکنون تحت کنترل پارتی قرار دارد و مسئله ادغام نیروهای پیشمرگه به عنوان نیرویی فراحزبی یکی از مباحث بسیار جنجالی در اقلیم کردستان به ویژه پارتی و یکتی بوده و است.
گزارشات در اقلیم کردستان حاکیست همه طرفین بر روی کاغذ در مورد این ادغام توافق کرده‌اند اما در عمل به ویژه بر سر یگان‌های 70 (وابسته به یکتی) و 80 (وابسته به پارتی) اختلاف دارند و پروژه اصلاحات وزارت پیشمرگه در این زمینه عملا راکد مانده است. اکنون به صورت تئوریک 12 لوای (یک واحد پیشمرگه) متعلق به پارتی و یکتی تحت عنوان “لواهای تِکَل (ادغامی)” عمل می‌کنند که تحت نظارت وزارت پیشمرگه قرار دارند اما در عمل از فرماندهان مربوطه خود تبعیت می‌کنند و به عنوان مثال در قضیه برگزاری همه‌پرسی استقلال در اکتبر 2017 به جای تبعیت از دستور وزارت پیشمرگه و فرمانده نیروهای مسلح اقلیم کردستان در آن زمان یعنی مسعود بارزانی، پیشمرگه‌های یکتی از لواهای ادغامی جدا شده و در کنار نیروهای دولت مرکزی عراق علیه پیشمرگه های پارتی دست به اسلحه بردند. این موضوع حتی چنان حساس شده که یکتی به فرماندهان یگان 70 دستور داده در این زمینه حق ندارند با کسی حرف بزنند. نجات علی فرمانده یگان 80 پارتی می‌گوید هر گونه بیانیه ما در این زمینه سبب بروز تنش می‌شود و تاکنون هیچ مکانیسمی نیز مشخص نشده است.
این در حالی است که نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان، حدود یک و سال نیم پیش طی جلسه‌ای دستور اعمال اصلاحات در وزارت پیشمرگه با هدف ادغام همه نیروها را داد اما یکتی دستورات او را دستورات حزبی می‌داند و به آن توجهی نمی‌کند. این پروژه از 35 ماده تشکیل شده که ادغام یگان‌های 70 و 80 بخشی از آن است. به گفته مقامات اقلیم کردستان این پروژه توسط آمریکا، بریتانیا و آلمان تنظیم شده و بخشی از گسترش برنامه تنظیم استراتژی دفاعی اقلیم کردستان است که با هدف اجرا در 10 سال می باشد. مارتین وار کنسول سابق بریتانیا در اربیل در مورد آن می‌گوید: اجرای این پروژه زمانی طولانی خواهد کشید و سال‌ها باید منتظر باشیم. سربست لزگین ازمسئولان اقلیم و وابسته به پارتی می‌گوید: اجرای این موضوع نیازمند اراده سیاسی است که وجود ندارد.
