تحلیلی بر ویرانی گسترده در عفرین

  • ۴ سال قبل

ترکیه در ژانویه سال 2018 پس از تهدید به انجام عملیات گسترده در شمال شرق سوریه، سرانجام به این منطقه حمله کرد و ده‌ها هزار نفر از  این منطقه کردنشین فرار کردند. شورشیان سوری، که بعضی نیز با افراطیون دینی ارتباط دارند، متعهد شدند تا جنگجویان کُرد را شکست دهند که در ائتلاف به رهبری آمریکا علیه داعش می‌جنگند.

عفرین تا قبل از ژانویه 2018 تحت کنترل یگان‌های مدافع خلق (ی.پ.گ.) بود که با پ.ک.ک ارتباط دارد. آمریکا، اتحادیه اروپا و ترکیه، پ.ک.ک را سازمانی تروریستی می‌دانند. ترکیه از سال 2017 هشدار داده بود در عفرین عملیات انجام خواهد داد. اما ی.پ.گ. باور نمی‌کرد این اقدام صورت گیرد.

ی.پ.گ. در شرق سوریه بخشی از گروههایی شد که نیروی سوریه دموکراتیک را تشکیل دادند که به صورت فعال با ائتلاف بین المللی ضدداعش به رهبری آمریکا همکاری می‌کند. آنها تصور می‌کردند این همکاری سبب خواهد شد آمریکا در قضیه عفرین میانجیگری کند. همچنین، تصور می‌کردند رژیم سوریه و روسیه به آنکارا اجازه انجام عملیات نخواهند داد. ترکیه با گروه‌های شورشی سوریه همکاری کرد و قول داد پس از کنترل عفرین میلیون‌ها آواره سوریه به این منطقه برگردند. ی.پ.گ. و شوراهای محلی‌اش فکر می‌کردند شراکت با آمریکا مانع حملات می‌شود و یا رژیم سوریه مایل نیست گروه‌های شورشی در عفرین پیروز شوند. به زودی مشخص شد همه اینها امید واهی بود.

ترکیه ی.پ.گ. را دور زد. هیئتی به روسیه فرستاد و روسیه موافقت نمود در عفرین دخالت نکند. روسیه به عنوان حامی سوریه مانع حملات هوایی ترکیه علیه ی.پ.گ. در عفرین نشد. آمریکا نیز فقط به انتقادهای جزئی بسنده نمود و اعلام کرد جنگ عفرین توجه را از جنگ با داعش منحرف خواهد کرد. اما برای متوقف کردن حملات هم‌پیمان خود در ناتو کاری انجام نداد، چون تلاش کرد ی.پ.گ. در عفرین را متفاوت از نیروی سوریه دموکراتیک معرفی نماید. حملات ترکیه با حمایت شورشیان سوریه در بیستم ژانویه آغاز شد و به مدت دو ماه طول کشید.

نیروی سوریه دموکراتیک و عوامل ی.پ.گ. با گزینه سختی مواجه شدند: عفرین را قربانی کنند تا شراکت با آمریکا در شمال شرق سوریه نجات دهند. شراکت با آمریکا حداقل در شمال شرق سوریه به نیروی سوریه دموکراتیک حداقل استقلال عمل داد. اما آنها محاسبه نکردند که آمریکا مانع حملات ترکیه به سوی شمال شرق نیز نخواهد شد.

صالح مسلم رئیس سابق پ.ی.د. در مصاحبه با خبرگزاری فرات در 31 دسامبر 2018 اعتراف کرد پ.ی.د. و ی.پ.گ. در محاسبات خود در بحران عفرین دچار اشتباه شدند. وی گفت: «نمی‌توانم بگویم دیپلماسی خوبی برای عفرین بکار بردیم» و اشاره کرد مذاکره‌کنندگان خوب آماده نشده بودند. رهبران کرد در شمال شرق سوریه از مذاکرات در مورد اینده سوریه محروم شدند. صالح مسلم با اشاره به شکست دیپلماتیک و محاسباتی افزود: «در سال 2018 با رژیم سوریه مذاکره کردیم اما بی‌نتیجه بود».

ی.پ.گ. در جنگ عفرین شکست خورد و دهها هزار نفر از  مردم به کمپ‌ها فرار کردند و بیشتر آنان  هنوز هم در شرایط اسفناکی زندگی می‌کنند و نیروی سوریه دموکراتیک نمی‌تواند خانه‌های دیگری برای آنان تامین نماید. مردم هنوز می‌گویند قصد برگشتن دارند، اما خانه‌هایشان غارت و حتی باغ‌های زیتونشان نابود شده‌اند. گزارش‌ها حاکیست گروه‌های شورشی در عفرین حقوق مردم را نقض می‌کنند و با همدیگر نیز درگیر می‌شوند.

از دو سال پیش که نیروهای ترکیه و شورشیان مورد حمایت آن عفرین را اشغال کردند، بر مردم ساکن عفرین انواع ستم‌ها را روا داشته‌اند و این امر نیز با رضایت ترکیه انجام شده و این نیروها اموال آنان را نیز غارت کرده‌اند. به آمار ماه گذشته نگاهی بیندازیم:

طبق آمار «ناظر حقوق بشر سوریه» نیروهای مورد حمایت ترکیه از مناطق مختلف عفرین، جندرس، شران، معبتلی و دیگر مناطق در ماه مارس 43 نفر را ربوده و دستگیر کرده‌اند. تعدادی از افراد ربوده یا دستگیر شده آزاد شده‌اند، بعضی نیز هنوز به اتهام ارتباط با ی.پ.گ. در زندان‌های شورشیان هستند. دولت ترکیه در اوایل ماه مارس به شورشیان چراغ سبز داد که اموال کردها را به بهای غیرواقعی بفروشند. طبق منابع موثق ناظر حقوق بشر سوریه، شورشیان ارتش آزاد سوریه اموال کردهای آواره شده را برای خود می‌فروشند. یک خانه دو طبقه بین 3 الی 5 هزار دلار فروخته می‌شود.

این منابع افزودند: «گروه‌های شورشی مورد حمایت ترکیه عفرین را به ویرانه‌ای گسترده تبدیل می‌کنند. حتی به فروش خانه و مغازه و املاکی می‌پردازند که صاحبانشان در عفرین هستند. الجبهه الشامیه پس از سرشماری مغازه‌ها در شهرک معبتلی در حومه عفرین مالیات‌های سنگین ماهانه برای شهروندان کُرد تعیین کرده است. دیگر اعضای این گروه با استفاده از ماشین آلات سنگین و حفاری در مناطق باستانی شیتکا و کخرا به دنبال عتیقه هستند».

این نقض حقوق نتیجه حمایت سیستماتیک ترکیه از شورشیان است که به ویژه علیه کردهاست و این مردم به ویژه شب‌ها از ترس دستگیر یا ربوده شدن به بهانه‌های ساختگی از خانه بیرون نمی‌آیند. فعالان ناظر حقوق بشر سوریه می‌گویند هفته گذشته جنازه بدون سر یک نوجوان 14 ساله کُرد در نزدیکی الزیدیان در حومه عفرین پیدا شد. یک مرد نیز بر اثر جراحات ناشی از ضربات گروه الشام مورد حمایت ترکیه در بیمارستان فوت کرد. این گروه به فرد ایزدی مذکور تیراندازی کردند تا او را وادار کنند از خانه خود در روستای صوفان خارج شود.

وحشیگری‌ها و نقض حقوق بشر در عفرین به صورت روزانه ادامه دارد. مردم بیچاره عفرین دو راه بیشتر ندارند، یا در کمپ‌های نیروی سوریه دموکراتیک با شرایط بد بمانند یا تلاش کنند از دست حملات مورد حمایت ترکیه جان سالم به در ببرند. بسیاری دعا می‌کنند تا روزی حکومت بشار اسد به عفرین برگردد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کُردی

آخرین مطالب