هفت سال پس از اسارت کردهای ایزدی توسط داعش، برخی از اقلیت‌های مذهبی عراق هنوز در اسارت آنها در سوریه هستند. برخی دیگر با خانواده‌های شبه‌نظامیان داعش زندگی می‌کنند.
پیام‌های صوتی ارسال شده توسط پسر نوجوانی به نام عباس حسین بسیار دلخراش است. این پسر، که یکی از اقلیت‌های ایزدی عراق است، هفت سال پیش توسط جنگجویان داعش ربوده شده بود، در مورد سرنوشت مادرش سوال می‌کند و متعجب است که چرا پدرش با او در ارتباط نبوده است.
در پیام‌هایی که تابستان گذشته به پدرش، که یک کارگر بیکار است فرستاد، عباس حسین می‌گوید که گروگانگیر دیگر اجازه نمی‌دهد که او پیام بفرستد؛ زیرا والدینش پول درخواست شده را پرداخت نکرده‌اند.
این نوجوان که هنوز صدای یک کودک را دارد می‌گوید: «پدر اگر پول نداری، مشکلی نیست. فقط به من اطلاع دهید، من کار می‌کنم، پول پس انداز می‌کنم و به او میدهم تا اجازه دهد با شما صحبت کنم.»
آقای حسین بیش از یک سال است که می‌داند که فرزندش و پنج نفر از اقوامش در منطقه تحت کنترل ترکیه در شمال سوریه توسط یک جنگجوی سابق داعشی عضو ارتش ملی سوریه، به گروگان گرفته شده است. گفتنی است حدود ۳۰۰۰ ایزدی پس از اسیر شدن توسط داعش در زمان تصرف بخش‌هایی از عراق و سوریه، هنوز مفقود هستند.
در حالی که تصور میشود اکثر مفقودین کشته شده‌اند، صدها نفر دیگر زنده و در سوریه یا ترکیه اسیر هستند. در برخی موارد، خانواده‌هایشان می‌دانند کجا هستند و حتی با آنها یا گروگانگیرها در تماس بوده‌اند. اما حمایت‌های مالی دولت‌ها و خیرین و همچنین علاقه آنها برای یافتن ایزدی‌های مفقود شده در حال کاهش است.
داعش در سال ۲۰۱۴ یک سوم عراق و بخشهای وسیعی از سوریه را تسخیر و یک خلافت خودخوانده ایجاد کرد. این گروه سرزمین ایزدی‌ها در منطقه سنجار در شمال عراق را تصاحب و کمپین نسل‌کشی علیه آنها را آغاز کردند. بیش از ۳۰۰۰ نفر کشته و ۶۰۰۰ نفر اسیر شدند و بسیاری از زنان و دختران به بردگی جنسی مجبور شدند.
به گفته دولت اقلیم کردستان عراق، در حالی که حدود نیمی از ایزدی‌های اسیر شده، فرار کرده یا نجات یافته‌اند، تقریباً ۳۰۰۰ نفر دیگر هنوز مفقود هستند. آنها معتقدند بسیاری از بازماندگان، در مخفیگاه و در اردوگاههای زندان با خانواده‌های جنگجویان داعش زندگی می‌کنند. بقیه هم احتمالا در گروه‌های مختلف افراطی در سوریه یا ترکیه اسیر هستند.
آقای حسین گفته که گروه گروگانگیر برای آزادی هر کدام از اقوامش، ۹۰۰۰ دلار می‌خواهد. وی گفت از زمانی که برای اولین بار در تابستان سال ۲۰۲۰ با پسرش تماس برقرار کرد، یکبار مبلغ ۶۰۰ دلار ویکبار ۱۲۰۰ دلار به گروگانگیر پرداخت کرده است. اما این مقدار برای رهایی پسر و حتی فرستادن پیام کافی نبود.
آقای حسین گفت: «یک هفته پیش، من از طریق فیس‌بوک با گروگانگیر صحبت می‌کردم، و او به من گفت اگر میخواهید با بچه‌ها صحبت کنید، برای هر بار تماس باید ۳۰۰ دلار به من پرداخت کنید. من این پول را ندارم». آقای حسین اکنون به سازمان‌های امدادی متکی است تا در اردوگاهی در کوه سنجار، جایی که خانواده‌اش را پس از آتش‌سوزی در محل زندگی‌شان در اردوگاهی بزرگتر در اقلیم کردستان به آنجا منتقل کرده است، زنده بماند.
او می‌گوید: «نمیخواستم آنچه از خانواده‌ام باقی مانده است، بسوزد.»
او گفت «سه پسر او در سال ۲۰۱۴ توسط داعش اسیر شدند. یک سال بعد، توانست پول قرض کند تا آزادی کوچکترین پسر خود را، که هنگامی که به همراه پنج خویشاوند دیگر به سوریه و سپس ترکیه می‌رفتند، دستگیر شد، بخرد. خانواده‌اش برای هر شش نفر آنها ۳۰ هزار دلار پرداخت کرده و عزیزان خود را در مرز عراق و ترکیه ملاقات کردند». از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰، او از سرنوشت دو پسر دیگر خود اطلاع نداشت. در تابستان سال ۲۰۲۰، توسط سایر اقوامی که هنوز در اسارت بودند، به وی خبری رسید. آنها به او گفتند که پسر بزرگش در سال ۲۰۱۷ بر اثر حمله هوایی به یک مدرسه مذهبی در رقه کشته شد. پسرش ۱۳ ساله بود.
عبدالله شریم، نجات‌دهنده ایزدی که تقریبا ۴۰۰ ایزدی اسیر را از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ به این کشور بازگردانده است، گفت که با جنگنجویی که پسر آقای حسین را اسیر کرده در تماس بوده است.
آقای شریم، سوژه کتابی به نام «زنبوردار سنجار»، پیش از سال ۲۰۱۴ در سوریه تاجر عسل بود. او پس از دستگیری ۵۶ نفر از بستگانش، از ارتباطات خود در آنجا برای ایجاد یک شبکه نجات استفاده کرد.
از سال ۲۰۱۴، دفتر مرتبط با نچیروان بارزانی، رهبر کردهای عراق، هزینه بازگرداندن اقوام اسیر را به خانواده‌های ایزدی بازپرداخت کرد. اما حالا، اکثر خانوادههایی که در اردوگاهها یا ویرانه‌های خانه‌های خود در سنجار در فقر شدید زندگی می‌کنند، دیگر نمی‌توانند برای رهایی اعضای خانواده خود پول جمع‌آوری کنند.
اگرچه ایزدی‌ها شهروندان عراقی هستند، اما دولت عراق در بغداد هرگز در نجات آنها مشارکت نکرده است و ادعا می‌کند که نه بودجه دارد و نه توانایی.
تا حدود دو سال پیش، آقای شریم، به عنوان نجات دهنده، هر دو فاکتور را داشت.
در روستای خانکه، در اقلیم کردستان عراق، آقای شریم نقشه‌ها و نمودارهایی را در طبقه اتاق نشیمن خود باز می‌کند که هر کدام کلید نجات یک زن یا کودک ایزدی ربوده شده در سوریه است. نمودارها، که توسط پسر مهندس وی ترسیم شده‌اند، نشانه‌هایی را در نزدیکی خانه‌هایی نشان میدهند که تصور میشود اسرا در آنجا نگهداری می‌شوند.
یک سازمان امدادی آمریکایی نقشه‌های تفصیلی شهرهای سوریه را در اختیار وی قرار داد تا به جستجوی بازماندگان ایزدی کمک کند. در مدت پنج سال اداره یک شبکه قاچاق، آقای شریم از بودجه دولت اقلیم کردستان، کمک‌های خصوصی و پولی استفاده کرد که اقوام فقیر ایزدی مفقود شده از هر کجا که میتوانستند برای نجات عزیزان خود قرض گرفته بودند. یکی از گذرگاه‌های مرزی تنها یک ساعت با روستای آقای شریم فاصله دارد، اما عموماً ایزدی‌های عراقی از سوی مقامات کُرد و عراق از ورود به سوریه منع می‌شوند.
هیچ تلاش سیستماتیکی از سوی دولت عراق برای یافتن ایزدی‌های ربوده شده در اردوگاههای عراق که همسران و فرزندان جنگجویان داعش در آنجا نگهداری می‌شوند و دسترسی به آنها به شدت کنترل میشود، انجام نشده است.
آقای شریم گفت: «مهمترین نیاز ما حتی پول هم نیست.» وی افزود: «دولت عراق باید به ما اجازه دهد تا برای دیدن اردوگاهها و مکان‌های دیگر به سوریه برویم. همچنین باید به ما اجازه دسترسی به اردوگاههای عراق را بدهند تا جستجو کنیم.»
آقای شریم گفت که معتقد است از میان مفقودین و زنده‌ها، نوزادان بیشتر در ترکیه هستند، در حالی که زنان و دختران جوان عمدتا در شمال سوریه و تحت کنترل مزدوران یا جنگجویان وابسته به داعش در شهرهای تحت کنترل ترکیه هستند. آقای شریم هر از گاهی اطلاعاتی در مورد بازماندگان ایزدی در اسارت به دست می‌آورد. اما بدون حمایت گسترده‌تر، او و سایر امدادگران توانایی چندانی برای عمل به این نکات ندارند.
دو سال پس از اینکه داعش آخرین مناطق تحت کنترلش را از دست داد، اکثر خانواده‌های ایزدی اهل سنجار هنوز اعضای خانواده خود را از دست می‌دادند.
آقای شریم گفت: «برخی از بازماندگان به استرالیا یا کانادا یا کشورهای دیگر می‌روند و بخشی از خانواده در آنجا هستند و بخش دیگر هنوز مفقودند. بنابراین نمی‌دانند چه باید بکنند.»
